Làm Thế Nào để Xây dựng Kế hoạch Thực thi BIM Hiệu quả?

Lap.Ngo
9 thg 5
7 phút đọc

Đã cập nhật: 10 thg 5

Giới Thiệu

Bạn đã bao giờ tự hỏi làm thế nào để một dự án xây dựng phức tạp có thể hoàn thành đúng tiến độ, trong ngân sách, mà vẫn đạt chất lượng cao? Trong ngành xây dựng hiện đại, Mô hình Thông tin Xây dựng (BIM) là chìa khóa để đạt được điều này. Nhưng để BIM thực sự phát huy hiệu quả, bạn cần một Kế hoạch Thực thi BIM (BEP) được xây dựng cẩn thận. BEP giống như một bản đồ, dẫn dắt tất cả các bên liên quan—từ kiến trúc sư, kỹ sư đến nhà thầu—hướng tới mục tiêu chung.

Tại Việt Nam, BIM đang được thúc đẩy mạnh mẽ qua các chính sách như Quyết định 258/QĐ-TTg năm 2023, với các dự án thí điểm cho thấy tiềm năng tiết kiệm chi phí và thời gian (Bộ Xây dựng). Vậy, làm thế nào để bạn tạo ra một BEP hiệu quả? Hãy cùng khám phá qua những câu hỏi và bước thực hiện dưới đây.

Kế hoạch Thực thi BIM Là Gì?

Hãy bắt đầu bằng một câu hỏi: Bạn nghĩ một tài liệu có thể giúp tất cả các bên trong dự án hiểu rõ vai trò của mình và làm việc đồng bộ không? Đó chính là Kế hoạch Thực thi BIM (BEP). BEP là một tài liệu chi tiết, định hướng cách sử dụng BIM trong suốt vòng đời dự án, từ thiết kế đến thi công và vận hành. Nó nêu rõ:

Mục tiêu dự án: Bạn muốn đạt được gì với BIM, như giảm sai sót thiết kế hay tối ưu hóa tiến độ?
Quy trình làm việc: Làm thế nào để các đội phối hợp và chia sẻ thông tin?
Trách nhiệm: Ai chịu trách nhiệm cho việc tạo, cập nhật, và kiểm tra mô hình BIM?

Theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 19650, BEP là công cụ cốt lõi để quản lý thông tin dự án, đảm bảo mọi người làm việc trên cùng một mô hình kỹ thuật số thống nhất.

Tại Sao BEP Quan Trọng?

Hãy tưởng tượng bạn đang xây một tòa nhà cao tầng với hàng chục đội ngũ, từ thiết kế hệ thống báo cháy đến hệ thống MEP (cơ điện, nước). Nếu không có kế hoạch rõ ràng, điều gì sẽ xảy ra? Có thể các thiết kế sẽ xung đột, dẫn đến chậm trễ hoặc chi phí phát sinh. BEP giúp tránh những vấn đề này bằng cách:

Đồng bộ hóa công việc: Đảm bảo tất cả các bên sử dụng cùng tiêu chuẩn và công cụ, như Revit hay Navisworks.
Giảm rủi ro: Phát hiện sớm các va chạm (clash detection) giữa các hệ thống, ví dụ, giữa ống nước và hệ thống điện.
Tăng hiệu quả: Các dự án áp dụng BIM với BEP tốt có thể tiết kiệm đến 20% chi phí, theo Point Group.

Bạn có nghĩ rằng một tài liệu như vậy có thể thay đổi cách bạn quản lý dự án không?

Các Thành Phần Chính của Một BEP

Để xây dựng một BEP hiệu quả, bạn cần biết nó bao gồm những gì. Hãy tự hỏi: Những thông tin nào cần thiết để mọi người trong dự án làm việc trơn tru? Dưới đây là các thành phần chính của một BEP, dựa trên tiêu chuẩn từ National Institute of Building Sciences:

Thành Phần	Mô Tả	Ví Dụ
Thông tin dự án	Tổng quan về dự án, bao gồm tên, địa điểm, và thông tin liên lạc.	Tên dự án: Cầu Vàm Cống; Liên hệ: Quản lý BIM - Nguyễn Văn A.
Mục tiêu BIM	Các mục tiêu cụ thể khi sử dụng BIM, như cải thiện phối hợp hoặc giảm chi phí.	Giảm 10% thời gian thi công nhờ lập kế hoạch 4D.
Vai trò và trách nhiệm	Phân công nhiệm vụ cho các bên, như Quản lý BIM, kỹ sư MEP.	Quản lý BIM chịu trách nhiệm kiểm tra mô hình hàng tuần.
Ứng dụng BIM	Các công cụ và quy trình BIM được sử dụng, như thiết kế 3D, phân tích 4D.	Sử dụng Navisworks để phát hiện va chạm MEP.
Trao đổi thông tin	Quy tắc chia sẻ dữ liệu, định dạng file, và tần suất cập nhật.	File IFC được cập nhật hàng tuần qua BIM 360.
Cơ sở hạ tầng	Yêu cầu về phần mềm, phần cứng, và đào tạo.	Cần 10 máy tính hỗ trợ Revit và khóa học BIM cho đội ngũ.
Quản lý chất lượng	Quy trình kiểm tra mô hình và quản lý rủi ro.	Kiểm tra LOD 300 trước khi phê duyệt mô hình.

Vai Trò của Quản Lý BIM

Bạn có biết ai là người đứng sau việc đảm bảo BEP được thực thi đúng? Đó là Quản lý BIM. Họ chịu trách nhiệm:

Phát triển và cập nhật BEP.
Phối hợp giữa các bên để đảm bảo mô hình BIM nhất quán.
Sử dụng công cụ như Navisworks để kiểm tra va chạm và trình bày trong các cuộc họp BIM.

Hãy nghĩ xem: Nếu không có Quản lý BIM, làm thế nào để các đội ngũ phối hợp hiệu quả?

Các Bước Xây dựng BEP Hiệu quả

Bây giờ, hãy tự hỏi: Làm thế nào để bạn tạo ra một BEP phù hợp với dự án của mình? Dưới đây là bốn bước chính:

1. Xác Định Mục Tiêu và Ứng Dụng BIM

Hãy bắt đầu bằng câu hỏi: Dự án của bạn cần BIM để làm gì? Là để thiết kế hệ thống báo cháy chính xác hơn hay để lập kế hoạch thi công hiệu quả? Xác định mục tiêu cụ thể, như:

Giảm 15% chi phí phát sinh nhờ phát hiện va chạm sớm.
Tăng tốc độ thiết kế MEP bằng Revit.

Chọn các ứng dụng BIM phù hợp, như phối hợp 3D, lập kế hoạch 4D, hoặc phân tích năng lượng.

2. Thiết Kế Quy Trình Triển Khai

Bạn có nghĩ rằng một quy trình rõ ràng có thể giúp đội ngũ làm việc nhanh hơn không? Hãy lập bản đồ quy trình, chỉ ra:

Các giai đoạn dự án (thiết kế, thi công, vận hành).
Nhiệm vụ của từng bên, như ai tạo mô hình, ai kiểm tra.
Luồng thông tin, ví dụ: mô hình được cập nhật qua BIM 360.

Sử dụng biểu đồ hoặc sơ đồ để minh họa quy trình, giúp mọi người dễ hiểu.

3. Quản Lý Trao Đổi Thông Tin

Hãy tự hỏi: Làm thế nào để đảm bảo thông tin không bị sai lệch? Thiết lập:

Môi trường Dữ liệu Chung (CDE): Một nền tảng như BIM 360 để quản lý tất cả dữ liệu (OneCAD).
Định dạng file: Sử dụng IFC hoặc RVT để đảm bảo tương thích.
Lịch cập nhật: Ví dụ, mô hình được cập nhật hàng tuần và kiểm tra va chạm hàng tháng.

Điều này đặc biệt quan trọng khi thiết kế các hệ thống phức tạp như báo cháy, nơi sai sót nhỏ có thể gây hậu quả lớn.

4. Đánh Giá Cơ Sở Hạ Tầng

Bạn có đủ công cụ và kỹ năng để triển khai BIM không? Hãy kiểm tra:

Phần mềm: Đảm bảo đội ngũ sử dụng Revit, Navisworks, hoặc ArchiCAD.
Phần cứng: Máy tính có đủ cấu hình để chạy mô hình BIM phức tạp.
Đào tạo: Tổ chức khóa học BIM để nâng cao kỹ năng.

Nếu thiếu nguồn lực, bạn sẽ làm gì để khắc phục?

Ứng Dụng BEP trong Thực Tế

Hãy xem xét một ví dụ: Dự án Cầu Vàm Cống đã sử dụng BIM để tối ưu hóa thiết kế kỹ thuật, với BEP xác định rõ cách phối hợp giữa các đội kiến trúc, kết cấu, và MEP (SOL E&C). BEP đã giúp:

Phát hiện 42 điểm xung đột trước thi công, tiết kiệm chi phí sửa chữa.
Lập kế hoạch thi công 4D, đảm bảo tiến độ chính xác.

Bạn có nghĩ rằng dự án của mình có thể hưởng lợi từ một BEP tương tự không?

Mẫu BEP Có Sẵn

Để bắt đầu, bạn có thể tham khảo các mẫu BEP từ:

Bộ Xây dựng: Cung cấp biểu mẫu EIR và BEP.
NIBS: Mẫu BEP chi tiết theo tiêu chuẩn quốc tế.

Khi sử dụng mẫu, hãy tùy chỉnh để phù hợp với dự án, ví dụ, thêm các mục cụ thể cho thiết kế hệ thống báo cháy hoặc MEP.

Những Thách Thức

Bạn có nghĩ rằng việc triển khai BIM và BEP có thể gặp phải những thách thức gì? Một số vấn đề phổ biến bao gồm:

Thiếu kỹ năng BIM: Đội ngũ có thể chưa quen với Revit hoặc Navisworks.
Chi phí đầu tư ban đầu: Chuyển đổi sang BIM đòi hỏi đầu tư vào phần mềm và đào tạo.
Phối hợp phức tạp: Các dự án lớn với nhiều bên liên quan có thể khó đồng bộ.

Hãy tự hỏi: Bạn sẽ làm gì để vượt qua những thách thức này trong dự án của mình?

Kết Luận

Xây dựng một Kế hoạch Thực thi BIM hiệu quả là bước đầu tiên để khai thác tối đa tiềm năng của BIM. Bằng cách trả lời các câu hỏi như “Dự án của tôi cần gì?” và “Làm thế nào để mọi người phối hợp tốt?”, bạn có thể tạo ra một BEP giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, và nâng cao chất lượng công trình. Hãy bắt đầu bằng cách tham khảo các mẫu BEP từ Bộ Xây dựng và áp dụng các bước trên cho dự án của bạn. Bạn đã sẵn sàng để đưa dự án của mình lên một tầm cao mới chưa?

Key Citations:

Hướng dẫn áp dụng Mô hình thông tin công trình (BIM) - Bộ Xây dựng
Các bước lập kế hoạch BIM - Point Group
Quy trình BIM là gì? Vai trò của phần mềm Revit trong BIM - OneCAD
Tìm hiểu quy trình thiết kế BIM trong ngành xây dựng - Point Group
BIM là gì? Mô hình thông tin xây dựng BIM là như thế nào? - CBS
BIM là gì? Vì sao cần cập nhật về BIM trong quá trình thi công - VietnamWorks
Áp dụng hiệu quả mô hình BIM vào thi công - SOL E&C
Ứng dụng BIM trong các công trình năng lượng - PECC3
BIM là gì? Ứng dụng BIM trong công trình nhà ở riêng lẻ - Xhomesg
Quy trình BIM là gì? Các bước thực hiện mô hình BIM - Point Group
Quy trình lập triển khai BIM - CBS
Hướng dẫn BIM trong dự án xây dựng - Point Group
Project BIM Execution Planning (BEP) Standard - NIBS
What Is a BIM Execution Plan and What Should It Include? - Trimble
Creating a successful BIM Execution Plan: Part 1 - Bim Corner
What is a BIM Execution Plan? Learn How To Create One - RIB Software
Defining the BIM Execution Plan - Break With An Architect
How to Create a Successful BIM Execution Plan - Revizto